هالیوود‏، فرهنگ و تأثیر آن

نویسنده: مایکل ریل  ترجمه و تلخیص: عبدالمجید طاهری آکردی

هالیوود نام یک صنعت سمعی بصری و در واقع نام یک منطقه کوچک در شمال غربی لس‌آنجلس کالیفرنیاست و محصولات فرهنگی آن در جهان سرآمد است. از دهه دوم قرن بیستم‏، این منطقه کوچک فیلم‌سازی برای صنعت در سراسر جهان سلطه یافت و در پایان قرن بیستم به بزرگترین مرکز تولیدات فرهنگی جهان اعم از فیلم، تلویزیون، رادیو، موسیقی، سرگرمی و... تبدیل گشت.

---------------------------------

------------------------------------


قدرت و نقش
صنعت فیلم‌سازی هند در بمبئی به نام بالیوود‏، ممکن است از نظر تعداد در یک سال، بیش از هالیوود فیلم تولید کند اما تنها به بخشی از موفقیت هالیوود در انتشار بین‌المللی دست می‌یابند. فیلم‌سازان اروپایی نیز در کشورهایی مثل ایتالیا، آلمان و انگلستان به طور منفرد با هالیوود رقابت می‌کردند اما هالیوود بیشتر آنها را در سیستم پیچیده خود جذب کرد و به خدمت گرفت. دیوید پوتمن، فیلم‌ساز انگلیسی می‌گوید: همانطور که آلمانی‌ها خوب اتومبیل تولید می‌کنند و فرانسوی‌ها عطر خوب تولید می‌کنند، آمریکایی‌ها نیز بهتر از هر کس می‌دانند که چطور فیلم تولید کرده و بازار آن را بیابند.

تاریخ
ریشه فیلم‌سازی هالیوود: ابتدا تمام شرکت‌های فیلم‌سازی آمریکا در نیوجرسی، نیویورک، فیلادلفیا و شهرهای دیگر شرقی و غربی مرکزی قرار داشت. در سال ١٩٠٨ شرکت‌های کداک، ادیسون، بیوگراف و هفت شرکت تولید دوربین و پروژکتور دیگر یک کارتل به نام موشن پیکچرز تشکیل دادند. فیلم‌سازان مستقل در چند سال ابهت موشن پیکچرز را شکستند و هالیوود این خلاء را پر کرد. پس از آن شرکت سلیگ یک استودیوی موقت در لس‌آنجلس در سال ١٩٠٩ در بلوار هالیوود تأسیس کرد و سال بعد چندین شرکت دیگر به این شرکت در این منطقه پیوستند و فیلم‌سازی را شروع کردند. پس از آن برخی فیلم‌سازان معروف مانند گریفیت، تمام امکانات و توان خود را در این منطقه به کار بستند که باعث رونق هالیوود شد. علاوه بر اینکه موقعیت جغرافیایی و آب و هوایی خوب هالیوود نیز دیگران را به فعالیت در این منطقه تشویق کرد.

عصر طلایی هالیوود: سیستم فیلم‌سازی هالیوود پس از یک عصر خاموش (١٩٢٧ به بعد)که به عصر طلایی هالیوود معروف شد، شکفت و در طول جنگ جهانی دوم نیز ادامه یافت. بسیاری از فیلم‌های هالیوود محصول این دوره در سال ١٩٣٠ الی ٤٣ هستند. در عصر طلایی هالیوود موسسات توزیع فیلم‌ها را نیز تصاحب کرد و هر شرکتی تمام کارهای تولید تا پخش را خودش انجام می‌داد.

جنگ جهانی دوم: در جنگ جهانی دوم هالیوود به شدت به خدمت آمریکا در جنگ درآمد و مؤسسه‌هایی مانند استارز و دیزنی فیلم‌های وطن پرستانه بسیاری درباره جنگ و ارتش ساختند. پس از جنگ نیز هالیوود موضع سلطه‌گرانه خود را در قبال کشورهای اروپایی و آسیایی ادامه داد و با همکاری دولت فیلم‌های بسیاری در این کشورها منتشر کرد. به ویژه اینکه با خالی شدن عرصه از کشورهای قدرتمند به خاطر جنگ‏، هالیوود بازارهای آفریقایی را نیز تصاحب کرد. هالیوود همچنین به برنامه جذب فیلم‌سازان از استرالیا، انگلستان، ایتالیا و ... ادامه داد.

عصر تلویزیون: حضور تلویزیون در دهه ١٩٥٠ در خانه‌های مردم از حضور در سینماها کاست. هالیوود نیز با ممانعت از پخش برنامه‌های خود در تلویزیون، با آن به مقابله برخاست. کم‌کم تلویزیون که ابتدا از جانب هالیوود احساس خطر می‌کرد، با هالیوود به همکاری برخاست. از این پس تولید محتوای تلویزیون با هالیوود شد و تولیدات رادیویی و موسیقی نیز زیر چتر حمایتی هالیوود انجام می‌شد.

در دهه پایانی قرن ٢٠ هالیوود شرکت‌های تولید سرگرمی که با آن در ارتباط بودند، به علاوه دیگر شرکت‌های رسانه‌ای را خرید. نتیجه این بود که تولیدات خود هالیوود بخشی از فعالیت یک شرکت کلان ادغام چند ملیتی بود.

ساختار و شیوه کار صنعت هالیوود:
هر شرکتی در هالیوود با بازیگران‏، کارگردانان، تولیدکنندگان و افرادی که برای فیلم‌سازی حضورشان لازم بود قرارداد داشت و با تهیه تجهیزات گران قیمت، کاملا مستقل بودند(و هستند). هالیوود امکان فعالیت را برای شرکت‌های بزرگ فیلم‌سازی و سپس توزیع آن در ایالات متحده و ماورای مرزهای آن فراهم می‌آورد. در بحث روشی، استاندارد فیلم‌های هالیوود، یک ساعت و ٢٠ دقیقه  و دو ساعت است.

سیستم ستاره: در هالیوود برای فروش فیلم‌ها به ستاره‌سازی روی می‌آورد و معمولا از پیش از ٢٠ سالگی یا ابتدای ٢٠ سالگی روی آنها سرمایه‌گذاری می‌کند. افرادی مانند جولیا رابرتز، جودی فاستر، تام هنکس، هریسون فورد و ... . از سال ١٩٢٠ هالیوود بیش از ٥٠٠ فیلم در هر سال تولید می‌کرد اما مشکل عدم پایبندی به قواعد اخلاقی بسیاری از حامیان اخلاق اجتماعی را نگران کرد. چیزی که بعدها پایه‌گذار سنت سانسور و برخورد قانونی گشت. این سنت در سال ١٩٢٠ و در بیش از ٩٠ شهر آغاز گشت. در سال ١٩٢٢ هالیوود مرکزی برای قانونگذاری داخلی تأسیس کرد که تا حدی از قانون سانسور در امان باشد. این مرکز عاملان فعالیت‌های سکس و جنایت را در هالیوود مجازات می‌کرد.

در دهه ١٩٦٠ فیلم‌سازان هالیوودی از سیستم امتیازدهی هالیوود که توسط موشن پیکچرز داده می‌شد سر باز زدند و به جای آن سیستم رتبه‌بندی هالیوود را راه‌اندازی کردند. رتبه‌های آنان عبارت بود از: G(General Audience) ، PG(parental guidanec suggested) ، NC17، PG13 و ...
صنعت هالیوود دربردارنده شرکت‌های بزرگ سلطه طلب و شرکت‌های تجاری کوچکتر است.

-    کمپانی دیزنی: در سال ١٩٢٠ با انیمیشن‌های کوتاه کار خود را آغاز کرد. در سال ١٩٣٠، نخستین کارتون بلند خود به نام سفیدبرفی را ساخت. در سال ١٩٤٠ یک فیلم سینمایی و یک مستند ابتکاری تولید کرد. فعالیت‌های این شرکت ادامه داشت تا اینکه در سال ١٩٨٠ الی ١٩٩٠ چندین رسانه اصلی مانند شبکه ‌ABC و ESPN را خریداری کرد. با پایان قرن بیستم شرکت دیزنی، بخش کودکان را راه‌اندازی کرد(والت دیزنی) و هم اکنون ٥ حوزه تجاری دارد. شبکه تلویزیونی ABC و برخی شبکه‌های رادیویی وابسته به آن، فقط در سال ٢٠٠٠، ١٠ میلیارد دلار و شبکه تفریحاتی و سرگرمی آن در همین سال، ٦ میلیارد دلار درآمد داشتند. حوزه سوم آن که گردشگاه‌ها و تفریحگاه‌ها است، ٨/٦ میلیارد دلار و حوزه چهارم که حوزه تولید و فروش و مشتری مداری است، ٦/٢ میلیارد دلار درآمد داشتند.

-    شرکت سونی : در نیویورک تشکیل شد ولی هسته سیاستگذاری و تصمیم سازی آن در هالیوود قرار داشت. در سال ٢٠٠٠ بیش از ١٧ میلیارد دلار درآمد داشت. بخشی از شرکت بین المللی سونی است و شامل سونی میوزیک‏، سونی پیکچرز، سونی الکترونیک و... می‌شود. سابقه ساخت ٣٥٠٠ فیلم خوب (تا زمان نگارش مقاله) و دریافت ١٢ جایزه بهترین آکادمی تصویری را در کارنامه دارد....

این شرکت‌ها معمولا با سایر شرکت‌ها متحد هم می‌شوند. مثلا سونی با AOL و MGM برای دستیابی به مشتریانی بیشتر در سطح جهان هم‌پیمان شده است.

ابعاد و سرمایه‌های صنعت فرهنگی هالیوود

ابعاد حضور فرهنگی آمریکا در عرصه‌های زیر است: سینما، پخش فیلم، فروش ویدئو و اجاره آنها، تلویزیون، صنعت موسیقی هالیوود، جذب نیرو، سرمایه‌گذاری روی فیلم‌های اصلی، روند‌های صنعتی، جهانی شدن و بازار جهانی.
هالیوود در آغاز قرن ٢١ بیشترین مشتری و درآمد را داشت و حتی در زمان بحران بزرگ اقتصادی، همچنان در حال پیشرفت بود. هالیوود یک رویای و فرهنگ عمومی آمریکایی و حتی جهانی است. اقدامات بین المللی هالیوود در جذب فیلم‌سازان – که قبلا به آن اشاره شد- یکی از این دلایل است. ممکن است  سرمایه‌گذاری یک فیلم از لندن باشد، در اسپانیا فیلم‌برداری شود، در هالیوود تدوین و در بیش از ٢٠ کشور اکران شود.

موضوعات انتقادی در فرهنگ هالیوود
ژانر: ارائه‌های هالیوود در مورد اختلاف‌های بدنی میان زن و مرد، تأثیر فرهنگی در شکل‌گیری دیدگاه‌ها دارد. برای مثال زنان در آمریکا در بحث مجسمه، تمایل دارند که با اندام‌های جنسی به تصویر کشیده شوند و هیچ تصرفی در آن انجام نشود، در حالیکه مردان اینگونه نیستند. هالیوود بیشتر تمایل دارد زن را به صورت موجود منفعل و وابسته نشان دهد در صورتی که مردان را فعال نشان می‌دهد. پشت دوربین زنان قدرت کمی دارند. به طوری که لوییز وبر، دوروتی آرزنر و ایدا لوپینو تنها زنانی هستند که در هالیوود فیلم‌های مهمی را کارگردانی کردند. بر همین اساس در حوزه‌های دیگری مانند عشق، سکس و از این قبیل، تصور سلطه کامل مرد، در طول تاریخ هالیوود، در جامعه مشکل‌ساز خواهد بود.

گروه‌های اقلیت: طرز نگاه به اقلیت‌ها نیز در هالیوود آزمون شده است. در نیمه اول قرن ٢٠، آفریقایی- آمریکایی‌ها در هالیوود در نقش‌های منفی حضور داشتند و همچنین اقلیت‌های دیگر. این مسئله تا زمانی که تعداد آنها در هالیوود افزایش یافت ادامه داشت. گی‌ها و لزبین‌ها نیز تا دهه ١٩٧٠ با چهره منفی و به عنوان تابو معرفی می‌شدند. طبق تحقیقات مردم‌نگارانه در هالیوود مردم مسن، بیشترین محرومیت را از جهت انعکاس در هالیوود دارند و به نسبت جمعیت جوانان و کهنسالان، انعکاس کمی دارند در حالی که جوانان مرد و زن به ویژه در موضوعات رمانتیک انعکاس بالایی دارند.

ارزش‌های فرهنگی: هالیوود به صدور فرهنگ طبقه متوسط آمریکا به جهان متهم است. تولیدات هالیوود بسیار در جهان منتشر می‌شود ولی بیشترین عنصری که در فیلم‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند، مردان سفید آمریکایی هستند. به دلیل موقعیت تجاری، هالیوود بیشتر بر برآوردن تقاضای مخاطب اصرار می‌ورزد وحساسیت آن نسبت به ارائه اختلافات فرهنگی و ارزشی خیلی بالا نیست. به عبارتی دیگر، سری فیلم‌های عقل معاش است که فرهنگ عمومی مورد رضایت مخاطبان را می‌سازد.

-منبع:    Real, Michael, hollywood: culture and influence of, Encyclopedia of international media and communication, volume 2,pp 329- 338