معرفي مراكز تخصصي : مرکز تحقیقات استراتژیک ( قسمت چهارم)

مرکز تحقیقات استراتژیک دارای شش معاونت به شرح ذیل می‌باشد:

معاونت پژوهش‌های سیاست خارجی ،  معاونت پژوهش‌های روابط بین‌الملل  ،‌ معاونت پژوهش‌های اقتصادی،معاونت پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی ، معاونت پژوهش‌های فقهی و حقوقی و معاونت اجرایی و اطلاع‌رسانی در این قسمت به معرفی معاونت های اقتصادی - فرهنگی و اجتماعی و  فقهی و حقوقی و اجرایی و اطلاع‌رسانی می پردازیم :

معاونت پژوهش‌های اقتصادی 

اهداف معاونت پژوهشهای اقتصادی در یک بازه زمانی بیست‌ساله مطابق تقویم زمانی زیر تنظیم شده است:

1 ـ نیمه دوم سال 1384

1ـ1ـ آسیب‌شناسی عملکرد قانون بودجه سال 1384 و احکام سال اول برنامه‌ی چهارم

2ـ1ـ ارزیابی لایحه بودجه سال 1385 و تطبیق آن با قانون برنامه‌ی چهارم

1ـ3ـ ارزیابی سیاستهای اجرایی دولت جدید و تطبیق آن با سیاستهای کلی و احکام برنامه

1ـ4ـ بررسی آخرین وضعیت بازارهای مالی کشور و میزان خروج سرمایه

1ـ5ـ تجزیه و تحلیل بازار پول و آثار اقتصادی سیاست کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی و نرخ تسعیر

1ـ6ـ امکان‌سنجی اجرای پروژه‌های بزرگ نفت و گاز در صورت ارجاع پرونده‌ی هسته‌ای ایران به شورای امنیت

1ـ7ـ بررسی روشهای ممکن در تأمین نیازهای حیاتی کشور در شرایط تحریم

1ـ8ـ چگونگی افزایش کارایی حساب ذخیره‌ی ارزی در شرایط عادی و تحریم

ـ سال 1385

2ـ1ـ آسیب‌شناسی عملکرد قانون بودجه سال 1385 و احکام سال دوم برنامه‌ی چهارم

2ـ2ـ ارزیابی لایحه بودجه سال 1386 و تطبیق آن با قانون برنامه‌ی چهارم

2ـ3ـ بررسی عملکرد سیاستهای کلی برنامه چهارم و تهیه پیش‌نویس سیاستهای کلی برنامه‌ی پنجم

2ـ4ـ انجام پروژه‌های پیشنهادی از سوی گروههای پژوهشی و موارد ارجاعی

ـ سال 1386

3ـ1ـ آسیب‌شناسی عملکرد قانون بودجه سال 1386 و احکام سال سوم برنامه‌ی چهارم

3ـ2ـ ارزیابی لایحه بودجه سال 1378 و تطبیق آن با برنامه‌ی چهارم

3ـ3ـ مطالعات تکمیلی نسبت به سیاستهای کلی برنامه‌ی پنجم ارجاعی از مجمع

3ـ4ـ انجام پروژه‌های پیشنهادی از سوی گروههای پژوهشی و موارد ارجاعی

ـ سال 1387

4ـ1ـ آسیب‌شناسی عملکرد قانون بودجه سال 1387 و احکام سال چهارم برنامه

4ـ2ـ ارزیابی لایحه بودجه سال 1388 و تطبیق آن با قانون برنامه‌ی چهارم

4ـ3ـ بررسی عملکرد قانون برنامه‌ی چهارم و اسناد بخشی، فرابخشی و منطقه‌ای برنامه

4ـ4ـ ارزیابی لایحه برنامه‌ی پنجم و تطبیق آن با سیاستهای کلی و اهداف چشم‌انداز

4ـ5ـ انجام پروژه‌های پیشنهادی از سوی گروههای پژوهشی و موارد ارجاعی

5 ـ سال 1388

5ـ1ـ آسیب‌شناسی عملکرد قانون بودجه سال 1388 و احکام سال پنجم برنامه‌ی چهارم

5ـ2ـ تکمیل ارزیابی عملکرد قانون برنامه‌ی چهارم و اسناد بخشی، فرابخشی و منطقه‌ای برنامه‌ی چهارم

5ـ3ـ ارزیابی قانون برنامه‌ی پنجم و تطبیق آن با سیاستهای کلی و اهداف چشم‌انداز

5ـ4ـ ارزیابی لایحه بودجه سال 1389 و تطبیق آن با قانون برنامه پنجم

5ـ5ـ انجام پروژه‌های پیشنهادی از سوی گروههای پژوهشی و موارد ارجاعی

ـ دوره‌ی 1404 ـ 1389

1-مطالعات پیشنهادی این دوره به تفکیک سالهای برنامه‌ی پنجم (93-1389)، برنامه‌ی ششم (98-1394) و برنامه‌ی هفتم (1404-1399) ضمن برخورداری از نتایج مطالعات و تجربه‌ی دوره‌ی زمانی (88-1384) طراحی و اجرای خواهد شد.

2ـ چنانچه با ارجاع پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل و یا تحولات سیاسی و بین‌المللی دیگر، شرایط جدیدی در کشور شکل گیرد با استفاده از مطالعات انجام شده‌ی مقدماتی در دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی به ویژه، چارچوب برنامه اضطراری که در کمیته اقتصادی آن دبیرخانه تهیه گردیده بود و همچنین دستورالعملهای اجرایی دولت به شرایط اضطراری که به تأیید مقام معظم رهبری رسیده است. مطالعات تکمیلی استراتژیک به تناسب پیشنهاد می‌گردد.

 وظایف :

1ـ مطالعه و تحقیق پیرامون الگوی توسعه اقتصادی بلندمدت کشور در چارچوب سیاست‌های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران و ارائه راهبردهای مناسب در این زمینه.

2 ـ انجام تحقیقات و مطالعات در زمینه سیاست‌های مالی کشور (پولی، ارزی و اعتباری)

3 ـ تحقیق در سیاست‌های کلان بخش انرژی کشور و اهمیت انرژی در توسعه اقتصادی و صنعتی کشور و ارائه راهبردهای لازم در این زمینه.

4ـ تحقیق و بررسی در خصوص سیاست‌های نظام اقتصادی کشور به صورت کلان در بخش‌های بازرگانی، کشاورزی، صنعت و امور زیربنائی

5 ـ تهیه گزارش‌های لازم از نتایج مطالعات و تحقیقات انجام شده به شورای معاونین مرکز به منظور ارائه به مقام معظم رهبری، مجمع تشخیص مصلحت نظام و سایر ارکان نظام.

6 ـ مطالعه و بررسی در خصوص موضوعات مورد اختلاف بین شورای نگهبان و مجلس شورای اسلامی مرتبط با وظایف معاونت و ارائه راه‌کارها و پیشنهادهای مناسب.

7ـ پیشنهاد عناوین طرح‌های تحقیقاتی و مطالعاتی مورد نیاز در ارتباط با وظایف معاونت

8 ـ مشارکت در تبیین و تعیین سیاست‌های تحقیقاتی و مطالعاتی مرکز

9 ـ برقراری ارتباط با دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی داخل و خارج برای استفاده از تجربیات و دست‌آوردهای آنان

10 ـ برگزاری سمینارها و کارگاه‌های پژوهشی طبق برنامه مصوب

 ساختار :

این معاونت دارای 8 گروه پژوهشی به شرح ذیل می‌باشد:

– گروه پژوهشی اقتصاد کلان

– گروه پژوهشی برنامه و بودجه

– گروه پژوهشی اقتصاد انرژی

– گروه پژوهشی شاخص‌سازی و آینده‌پژوهی

– گروه پژوهشی امور پژوهشی و اطلاع‌‌رسانی

– گروه پژوهشی عدالت و رفاه اقتصادی

– گروه پژوهشی فن‌آوری‌های نو

– گروه پژوهشی ارتباطات و هماهنگی‌های بین‌المللی

 کادرعلمی :

/ دکتر محمد باقر نوبخت / دکتر صادق بختیاری / دکتر حمیدرضا برادران شرکاء / دکتر حسینعلی تقی تهرانی / دکتر سید مجتبی حسینعلی‌پور / دکتر مسعود درخشان / دکتر حمید رضائی قلعه / دکتر رویا طباطبایی یزدی / سعید غلامی نتاج / دکتر بهزاد قره‌یاضی / دکتر عیسی کلانتری / محمد حسین ملایری / دکتر علی نوذرپور / دکتر جمشید پژویان / دکتر فیروزه خلعت‌بری / لیلا ابوالفتحی قمی / دکتر احمد صمیمی / فرزانه مافی / بهزاد محمودی / دکتر رضا معصومی‌راد / فردریک ملک / زهرا میراحسنی / - -این معاونت دارای  گروه هاي پژوهشی به شرح ذیل می‌باشد:

Ø     گروه پژوهشی امور محلی

مدیر گروه: دکتر علی نوذرپور

اهداف :

1. بررسی و تحلیل مسائل کلان نظام در حوزه مدیریت امور محلی شامل امور شوراها، شهرداری‌ها و دهیاری‌ها

2. پیشنهاد سیاست‌های کلی برای ارتقاء جایگاه و شکوفایی مدیریت امور محلی در کشور

3. انجام مطالعات راهبردی در زمینه مسائل و موضوعات کلان مرتبط با مدیریت امور محلی در کشور

Ø      گروه پژوهشی اقتصاد مسکن و ساختمان

مدیر گروه: سیدمجتبی حسینعلی‌پور

اهداف :

1. آسیب‌شناسی وضعیت ساخت و ساز در بخش مسکن و ساختمان

2. مطالعه روش‌های سیاستگذاری کشورهای مشابه در زمینه حل مشکل مسکن و ارزیابی نتایج آن سیاست‌ها

3. تدوین برنامه استراتژیک تعدیل مشکل مسکن در سطوح ملی در قالب برنامه ملی مسکن

Ø      گروه پژوهشی امور کشاورزی

مدیر گروه:دکتر عیسی کلانتری

اهداف :

مقدمه:‌ اهداف گروه پژوهشی امور کشاورزی در چارچوب هدف‌های معاونت پژوهش‌های اقتصادی و با توجه به بازه زمانی 20 ساله در دوره‌های کوتاه‌مدت تعیین شده به تفکیک زیر بخش‌های کشاورزی به شرح ذیل می‌باشد:

1- آسیب‌شناسی عملکرد قوانین بودجه بخش کشاورزی و تطبیق آن با سیاست‌ها ، برنامه‌ها، برنامه و احکام بخش کشاورزی

2- ارزیابی لوایح بودجه کشاورزی و تطبیق آن با قانون برنامه و سیاست‌های ذی‌ربط

3- ارزیابی سیاست‌های اجرایی بخش کشاورزی دولت و تطبیق آن با سیاست‌های کلی سند چشم‌انداز و احکام برنامه

4- ارزیابی میزان تحقق اهداف کمی و کیفی بخش کشاورزی در طول سال‌های برنامه و تطبیق آن با اهداف و احکام برنامه

5- ارزیابی قوانین، مصوبات و مداخلات دستگاه‌های مرتبط با بخش، سیاست‌ها، برنامه‌ها و... سایر بخش‌های اثرگذار (داخلی و خارجی) بر بخش کشاورزی با توجه به اسناد بخشی،‌ فرابخشی و منطقه‌ای برنامه

6- پیشنهادات لازم برای توسعه و بهبود اثر بخشی بخش کشاورزی با توجه به تحقیقات و تجربیات داخلی و خارجی

وظایف :

1- پیشنهاد عناوین طرح‌های تحقیقاتی و مطالعاتی مورد نیاز در ارتباط با بخش کشاورزی مبتنی بر اهداف فوق‌الذکر نظیر موارد مشروحه ذیل:

• مطالعه و تحقیق پیرامون الگوی توسعه پایدار کشاورزی و ارایه راهبردهای مناسب

• انجام تحقیقات و مطالعات در زمینه سیاست‌ها و برنامه‌های بخش کشاورزی

• تحقیق و بررسی در خصوص سیاست‌های نظام اقتصادی کشور به صورت کلان در بخش کشاورزی هماهنگ با سایر بخش‌ها (بازرگانی ، صنعت ، امور زیر بنایی، نیرو ، ‌تعاون و...)

2- تهیه گزارش‌های لازم از نتایج مطالعات و تحقیقات انجام شده و ارایه آن به معاونت پژوهش‌های اقتصادی

3- مشارکت در تبیین و تعیین سیاست‌های تحقیقاتی و مطالعاتی معاونت پژوهش‌های اقتصادی

4- برقراری ارتباط با دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی داخل و خارج برای استفاده از تجربیات و دست‌آوردها

5- برگزاری سمینارها و کارگاه‌های پژوهشی طبق برنامه مصوب

Ø      گروه پژوهشی اقتصاد انرژی

مدیر گروه:دکتر مسعود درخشان

اهداف :
هدف این گروه، بررسی مسائل استراتژیک در زیربخشهای انرژی شامل صنایع نفت و گاز (بالادستی و پایین‌دستی)، برق و انرژی‌های تجدیدپذیر با تأکید بر جنبه‌های اقتصادی، بین‌المللی و زیست‌محیطی در راستای توسعه اقتصادی کشور و در چارچوب اهداف سند چشم‌انداز است. برخی از این مسائل استراتژیک به شرح زیر است:
1- منافع بین نسلی در بهره‌برداری از ذخایر نفت و گاز کشور
2- مدیریت بهینه مخازن نفتی، ازدیاد برداشت، تولید صیانتی و حداکثرسازی ارزش اقتصادی ذخایر نفتی کشور
3- حداکثرسازی ارزش اقتصادی و ذخایر گاز کشور با تأکید بر تولید صیانتی از میدان گازی پارس جنوبی
4- سیاستهای بهینه بهره‌برداری از میادین مشترک نفتی و گازی
5- سیاستهای بهینه پالایش و تأمین فرآورده‌های مورد نیاز کشور
6- تراز گاز کشور و امکان‌سنجی صادرات گاز طبیعی با توجه به منافع نسلهای آینده
7- الگوی جامع بخش انرژی کشور با توجه به منافع نسلهای آینده در افق چشم‌انداز
8- امکان‌سنجی روند صادرات نفت خام در افق چشم‌انداز
9- مسائل استراتژیک در عرضه و تقاضای سوختهای فسیلی در افق چشم‌انداز
10- مسائل استراتژیک در عرضه و تقاضای برق در افق چشم‌انداز
11- سیاستهای بهینه صادرات و واردات برق
12- وضعیت عرضه و تقاضای انرژی‌های تجدیدپذیر در کشور و پیش‌بینی آن در افق چشم‌انداز
13- اولویت‌بندی تولید انرژی‌های تجدیدپذیر با توجه به پتانسیل تولید و سرمایه‌گذاری مورد نیاز
14- تدوین سیاستهای بهینه تعامل با شرکتهای بین‌المللی نفت وگاز در اکتشاف، تولید و توسعه میادین نفت و گاز کشور
15- ارزیابی عملکرد قراردادهای بیع‌متقابل و چشم‌اندازها
16- ارزیابی قراردادهای مشارکت در تولید در اکتشاف، تولید و توسعه میادین نفت وگاز از دیدگاه منافع ملی

– گروه پژوهشی برنامه و بودجه

Ø     گروه پژوهشی شاخص‌سازی و آینده‌پژوهی

 مدیر گروه:  دکتر رویا طباطبایی یزدی

اهداف :

- شاخص‌سازی و گردآوری شاخص‌ها با هدف مقایسه و ارزیابی متغیرهای اقتصادی در هر‌ زمان و مشاهده بهتر روند آن متغیرها جهت مطالعه و بررسی دقیق‌تر از وضعیت اقتصادی.

- استفاده از روشهای استاندارد شناخته شده بین‌المللی جهت تولید شاخص‌های آینده‌پژوهی برای متغیرهای اقتصادی کشور و مقایسه آن با دیگر کشورها جهت ارزیابی و تصمیم گیریهای بهینه.

- ارتقاء مطالعات و پژوهش‌های آینده‌پژوهی و آینده‌اندیشی.

- تبدیل سیاست‌های اقتصادی به پارامترهای تشکیل‌دهنده آنها و ارزیابی پارامترها از طریق نماگرها و شاخص‌های قابل‌محاسبه.

Ø     گروه پژوهشی عدالت و رفاه اقتصادی

مدیرگروه: دکتر صادق بختیاری

اهداف :

1- مطالعه، بررسی و تبیین سیاست‌های راهبردی در حوزه عدالت اقتصادی و اجتماعی

2- مطالعه، بررسی و تبیین سیاست‌های راهبردی در حوزه رفاه اجتماعی

3- مطالعه، بررسی و تبیین سیاست‌های راهبردی در حوزه مسائل فقر، نابرابری‌های درآمدی، توزیع فرصت‌های اقتصادی، درآمد و ثروت

Ø     گروه پژوهشی فن‌آوری‌های نو

مدیر گروه:  دکتر بهزاد قره‌یاضی

اهداف:

•    انجام مطالعات استراتژیک و تحقیقات متا در حوزه فن‌آوری‌های نو به ویژه در حوزه‌های بیوتکنولوژی و مهندسی ژنتیک، نانوتکنولوژی، فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات، ایمنی زیستی و توسعه علمی کشور

•    رصد تحولات علمی در حوزه فن‌آوری‌های نو در ایران و جهان و تحقیق و بررسی در مورد چالش‌های توسعه فن‌آوری و ارایه پیشنهاد و راهکار

•    پیشنهاد سیاست‌های کلی برای توسعه فن‌آوری‌های نو

Ø     مدیریت امور پژوهشی و اطلاع‌‌رسانی

مدیر گروه: دسعید غلامی نتایج

اهداف :

- تدوین برنامه های پژوهشی و نظارت بر انجام طرح های تحقیقاتی

- برنامه ریزی جهت برگزاری همایش ها و نشست های تخصصی

- هماهنگی جهت چاپ و توزیع کتب ، پژوهشنامه و گزارشات راهبردی

- برنامه ریزی جهت انتشار مجله راهبرد اقتصادی

- برنامه ریزی جهت برگزاری کارگاههای آموزشی – پژوهشی

Ø     مدیریت ارتباطات و هماهنگی‌های بین‌المللی

مدیر گروه: دکتر حسینعلی تقی تهرانی

اهداف :

- ایجاد ارتباط با مراکز علمی و پژوهشی داخلی و خارجی به منظور همکاری‌های علمی و پژوهشی مشترک

- برگزاری نشست‌های تخصصی-علمی و سمینارهای بین‌المللی در حوزه پژوهش‌های اقتصادی

- تهیه پژوهش‌های مشترک در حوزه‌های اقتصادی در داخل کشور در منطقه با مراکز علمی و پژوهشی داخلی و خارجی

انتشارات دوره‌ای این معاونت شامل پژوهشنامه و گزارش راهبردی می‌باشد.

 

معاونت پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی

معاونت پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی مرکز تحقیقات استراتژیک در راستای صیانت از دستاوردهای انقلاب اسلامی، باورها و ارزش‌های دینی و حفظ همبستگی و انسجام ملی، عواملی را که یکپارچگی و کارآمدی نظام اسلامی را در این حوزه مورد تهدید قرار می‌دهند؛ از رهگذر مطالعه دیدگاه‌ها، رویه‌ها و رویکردهای متنوع و متفاوت در زمینه تحولات اجتماعی و فرهنگی و با یاری گرفتن از صاحب‌نظران و فرهیختگان مورد بررسی قرار داده و به ارائه راهکارهای لازم و مناسب برای رویارویی با چالش‌های احتمالی فراروی نظام می‌پردازد.

 اهداف :

1) بررسی همه‌جانبه‌ی جهت‌گیری‌ها، دل‌مشغولی‌ها، نگرانی‌ها، انتظارات و اولویت‌های افکار عمومی آحاد مردم جامعه در زمینه‌ی مسائل فرهنگی ـ اجتماعی

2) آسیب‌شناسی روندهای جاری فرهنگی و اجتماعی

3) فراهم ساختن بسترهای لازم جهت چاره‌اندیشی برای رفع معضلات، مشکلات، چالش‌ها و ناسازواری‌های فرهنگی و اجتماعی

4) پیش‌بینی سمت و سوی تغییرات و تحولات اجتماعی و فرهنگی، فکری و ارزشی در جامعه‌ی ایران با نگاه به وضعیت فرهنگی و اجتماعی ایران در دوران گذشته و کنونی

5) بررسی و ارزیابی سیاست‌های کلی فرهنگی و اجتماعی نظام جمهوری اسلامی؛ آسیب‌شناسی شکلی و محتوایی جهت‌گیری‌های سیاست‌های کلی نظام در حیطه‌ی مسائل فرهنگی و اجتماعی

6) انجام تحقیقات و مطالعات لازم به منظور پیشنهاد راهکارهای مناسب برای رویارویی با تهاجم فرهنگی و آسیب‌های مهم اجتماعی نظیر فقر، اعتیاد، انحرافات اجتماعی، شکاف بین نسل‌ها، فرار مغزها، طلاق، خشونت‌های خانگی، زنان و کودکان خیابانی، فرار دختران و مسائل بهداشتی

7) انجام بررسی‌های لازم جهت شناسایی و از بین بردن زمینه‌های بروز آسیب‌های مربوط به سه قشر آسیب‌پذیر جامعه:

1-7) ‌کودکان: وضعیت آموزش، تغذیه و بهداشت، کودکان خیابانی، کودکان کار، سوء استفاده‌های جنسی و...

2-7) جوانان: شکاف بین نسل‌ها، فرار مغزها، فرار دختران، آسیب‌پذیری‌های جنسی و احتمال ابتلا به بیماری‌های خاص و...

3-7) ‌زنان: زنان سرپرست خانوار، خشونت‌های خیابانی و خانگی، ناامنی محیط‌های شغلی و...

8) مطالعه و بررسی در خصوص موضوعات مورد اختلاف بین مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان و ارائه‌ی گزارش‌ها، تحلیل‌ها و پیشنهادهای لازم برای تقدیم به مسئولان نظام و سایر مراجع ذیربط نیازمند استفاده از تمام ظرفیت‌های موجود در جامعه و یاری نخبگان و فرهیختگان این حوزه خواهیم بود.

لذا برای تحقق باکیفیت موارد فوق، راهکارهای ذیل مورد تأکید این معاونت می‌باشد:

1. برقراری ارتباط با دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی داخل و خارج از کشور به منظور استفاده از منابع و دستاوردهای پژوهشی و تحقیقاتی آنها

2. برقراری ارتباط با محققان و صاحب‌نظران مراکز آموزشی و پژوهشی داخلی و خارجی و استفاده از نظرات آنان

3. پیشنهاد عناوین سمینارها و کارگاه‌های پژوهشی مورد نیاز جهت پیشبرد اهداف معاونت

4. برگزاری سمینارها، میزگردها، نشست‌ها و کارگاه‌های پژوهشی تخصصی طبق برنامه‌ی مصوب

5. اجرای پروژه‌های مشترک با مراکز، مؤسسات، پژوهشکده‌ها، سازمان‌ها و نهادهای علمی ـ تحقیقاتی داخل و خارج کشور

6. همکاری و همفکری با گروه‌های سایر معاونت‌های مرکز جهت پیشبرد بهینه‌ی امور جاری مرکز

7. انتشار دستاوردهای تحقیقاتی‌ـ پژوهشی آماده شده توسط پژوهشگران و کارشناسان در قالب کتاب‌ها، ویژه‌نامه‌ها و نشریات ادواری (ماهنامه، فصلنامه و سالنامه)

 ساختار :

این معاونت دارای 5 گروه پژوهشی به شرح ذیل می‌باشد:

– گروه پژوهشی اجتماعی

– گروه پژوهشی اقوام و اقلیتها

– گروه پژوهشی رسانه‌

– گروه پژوهشی فرهنگی

– گروه پژوهشی مدیریت، آموزش و منابع انسانی

 کادرعلمی :

دکتر سید رضا صالحی امیری / دکتر ابراهیم حاجیانی / دکتر محمد سلطانی‌فر / دکتر اسماعیل کاوسی / سید جواد نگارنده

این معاونت دارای 5 گروه پژوهشی به شرح ذیل می‌باشد:

Ø      گروه پژوهشی اجتماعی

مدیر گروه: سید جواد نگارنده

گروه پژوهش‌های اجتماعی جهت برنامه‌ریزی و تصمیم‌سازی در راستای استراتژی‌ها و چشم‌انداز بلند مدت نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران مبادرت به انجام پژوهش در حوزه آسیب‌پذیری‌های اجتماعی، شناخت تهدیدات اجتماعی، واکاوی علل، پیامدها و بسترسازی و تجویز مناسب در مواجهه با بحران‌های اجتماعی نموده است. گروه پژوهش‌های اجتماعی بدین منظور در نظر دارد اولویت‌های پژوهشی خود را در راستای اهداف زیر محقق سازد:

اهداف :

1- شناخت چالش‌ها، آسیب‌ها، تهدیدات و بحران‌های اجتماعی در سطح جامعه

2- تعیین چشم‌انداز و پیش‌بینی وضعیت موارد مطروحه در مدت‌زمان معین

3- بررسی علل و ریشه‌های هر یک از بحران‌ها و تهدیدات

4- بررسی پیامدهای چالش‌های موجود یا احتمالی

5- ارائه راهبردهای دقیق جهت سیاست‌گذاری و تصمیم‌سازی در حال و آینده

6- شناخت فرصت‌های اجتماعی از طریق ارزیابی صحیح و استراتژیک شرایط

Ø      گروه پژوهشی فرهنگی

مدیر گروه: دکتر ابراهیم حاجیانی

اهداف :

1. انجام پژوهش‌های بنیادی و کاربردی در حوزه مسائل فرهنگی ایران

2. تدوین و ارائه سیاست‌های پیشنهادی در حوزه مشکلات فرهنگی کشور

3. ترجمه مقالات علمی در حوزه فرهنگ و مدیریت فرهنگی

4. پیشنهاد و اجرای سمینارهای علمی و کارگاه‌های آموزشی در حوزه فرهنگ و مدیریت فرهنگی

5. ارائه برآوردهای مستمر از وضعیت فرهنگی کشور (در حوزه‌های مختلف)

6. اجرای پژوهش‌ها و بررسی‌های آینده‌نگرانه درباره موضوعات و سازمان‌های فرهنگی کشور (با تأکید بر آموزش و پرورش، آموزش عالی، هنرها، میراث فرهنگی و...)

7. مساعدت فکری به نظام تصمیم‌سازی کشور

Ø      گروه پژوهشی رسانه‌ای

مدیر گروه: دکتر محمد سلطانی‌‌فر

گروه رسانه معاونت پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی بر این باور است که «بهترین سیاست از بهترین اطلاعات اخذ می‌شود». بنابراین با هدف ارائه سیاست‌های کلان در ابعاد ملی و بین‌المللی به دنبال تأثیرگذاری بیشتر و بهتر در حوزه رسانه است.

با توجه به رشد روزافزون ابزارهای اطلاع‌رسانی و تحولات رسانه‌ای در جهان، گروه رسانه مأموریت و کارویژه خود را در حمایت از بهینه‌سازی تصمیم‌گیری در حوزه رسانه‌ها به‌ویژه رسانه‌های جدید تعریف کرده است.

به همین منظور، گروه رسانه از تحقیقات و پروژه‌های مطالعاتی مستقل یا مشترک فردی و گروهی یا افراد، نهادها و سازمان‌ها استقبال می‌کند. این امر تحت اهداف کلی معاونت پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی طراحی شده است.

اهداف :

1. ارائه محورهای چهارگانه و عناوین پژوهشی به صورت سالانه با هدف جذب کارشناسان و پژوهشگران این حوزه و انجام پروژه‌های تحقیقاتی مشترک.

2. ارائه مقالات مرتبط با حوزه رسانه در ابعاد ملی و بین‌المللی و با اهداف راهبردی.

3. ارائه گزارش‌های راهبردی درخصوص رسانه و مسائل جانبی آن.

4. طراحی و برگزاری نشست‌های تخصصی با حضور کارشناسان و صاحب‌نظران در حوزه رسانه و فرهنگ

5. برگزاری سمینار عملی ـ تخصصی سالانه

Ø      گروه پژوهشی اقوام و اقلیتها

مدیر گروه: دکتر نوراله قیصری

گروه اقوام در راستای تحقق‌بخشی به اهداف همبستگی، وفاق و انسجام ملی و در قالب برنامه‌های توسعه نظام جمهوری اسلامی و افق چشم‌انداز 20ساله جمهوری اسلامی ایران و در چارچوب وظایف معاونت فرهنگی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام پژوهش، برگزاری جلسات تخصصی، برگزاری سمینارهای ملی و بین‌المللی، تدوین گزارش‌های راهبردی در موضوعات ذیل را در ابعاد نظری و عملی دستور کار خود دارد:

1. هویت، انسجام، وفاق و همبستگی ملی در ایران

2. مطالعات قومی و قوم‌شناسی

3. سیاست‌گذاری و مدیریت تحولات قومی

4. اقوام ایرانی

5. حوزه تمدن ایرانی ـ اسلامی

6. زبان فارسی و زبان‌های ایرانی

اعضای این گروه از کارشناسان اقوام و مطالعات قومی در ایران، تاریخ تمدن و فرهنگ ایران، تاریخ ایران معاصر و دیگر گرایش‌های مربوطه می‌باشند.

Ø      گروه پژوهشی مدیریت، آموزش و منابع انسانی

مدیر گروه: دکتر اسماعیل کاوسی

گروه مدیریت، آموزش و منابع انسانی که یکی از زیرشاخه‌های معاونت پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی می‌باشد، بر این اعتقاد است، آنچه که امروزه باعث پیشرفت برخی از کشورها در حوزه‌های مختلف اقتصادی، سیاسی و... گردیده چیزی جز مدیریت نمی‌باشد. در چند سال گذشته، مدیریت منابع انسانی، هم از دیدگاه نظریه مدیریت و هم در مدیریت کاربردی به‌طور برجسته‌ای در جهان اهمیت یافته است.

این گروه، «مدیریت»، «آموزش» و «نیروی انسانی» را به‌عنوان سه حلقه‌ی زنجیر می‌داند که در سایه اتصال می‌توانند هم از استحکام لازم برخوردار گشته و هم به قوام کشور عینیت ببخشند. به تعبیری دیگر، نیروی انسانی بزرگ‌ترین سرمایه‌ی هر کشور می‌باشد که در سایه‌ی آموزش می‌تواند زمینه‌ی بروز مدیریت کارآمد را در کلیه سطوح فراهم نماید. در این راستا، این گروه درصدد رسیدن به اهداف کاربردی ذیل خواهد بود:

اهداف :

1. شناسایی جدیدترین تئوری‌ها در زمینه مدیریت، آموزش و منابع انسانی

2. تدوین راهبردها و سیاست‌های کلان نظام در این حوزه

3. تقویت نظام آموزش عالی در زمینه علوم تجربی از طریق:

الف) ترجمه و یا تألیف کتب و مقالات علمی در حوزه‌های فوق‌الذکر

ب) انجام طرح‌های پژوهشی در حوزه‌های ذکر شده

ج) تهیه و ارائه‌ی گزارشات راهبردی در حوزه مدیریت، آموزش و منابع انسانی

د) برپایی سمینارهای علمی در حوزه‌های ذکر شده و ارائه مقالات علمی

 

انتشارات دوره‌ای این معاونت شامل پژوهشنامه و گزارش راهبردی می‌باشد.

معاونت پژوهش‌های فقهی و حقوقی

این معاونت با همکاری مجموعه‌ای از اساتید و محققین حوزه و دانشگاه، تاکنون پژوهش‌های متنوعی در زمینه‌های حقوقی، فقهی و اندیشه اسلامی انجام داده است و در حال حاضر نیز طرح‌های گوناگونی را در دست بررسی و تحقیق دارد.

در کنار این پژوهش‌ها، ارتباط با سایر مراکز علمی و دانشگاهی کشور در حال توسعه است و در همین راستا اولین نشست علمی با حضور پرفسور آلبرشت رئیس مؤسسه تحقیقاتی ماکس پلانک آلمان در بخش حقوق جزای خارجی و بین‌الملل و اساتید و محققین حوزه و دانشگاه با عنوان «پیشگیری از جرم در اروپا و اسناد بین‌المللی» برگزار شد.

 وظایف :

1- مطالعه و تحقیق درباره سیاست‌های کلی نظام در زمینه انجام اصلاحات و تغییر در قوانین و مقررات کشور.

2- مطالعه و تحقیق درباره قانون اساسی و بررسی قوانین و مقررات ناکارا و ارائه پیشنهادهای اصلاحی با هدف کاراتر نمودن آنها.

3- مطالعه و تحقیق درباره میزان اجرای قانون اساسی و سایر قوانین و مقررات در کشور.

4- تهیه گزارش‌های لازم از نتایج مطالعات و تحقیقات به شورای معاونین مرکز برای ارائه به مقام معظم رهبری، مجمع تشخیص مصلحت نظام و سایر ارکان نظام.

5- مطالعه و بررسی در خصوص موضوعات مورد اختلاف بین شورای نگهبان و مجلس شورای اسلامی مرتبط با وظایف معاونت و ارائه راه‌کارهای مناسب.

6- مطالعه و تحقیق جامعه شناختی در مورد دین و نهادهای دینی در جامعه

7- مطالعه و تحقیق پیرامون وضعیت حوزه‌های علمیه و روحانیت و آسیب‌پذیری مجامعه مذهبی و حوزه‌های علمیه.

8- مطالعه و تحقیق پیرامون مبانی و موانع رشد و توسعه فکر دینی در اسلام و بررسی اندیشه‌های نوسازی فکر دینی.

9- مطالعه و تحقیق در زمینه آراء و دیدگاهها و سیره علمی حضرت امام (ره) در زمینه‌های مختلف بویژه در ابعاد حکومتی و کشورداری.

10- مطالعه و تحقیق تطبیقی، فقهی، اقتصادی جهت تبیین نظام اقتصادی اسلام و مفاهیم اساسی اندیشه اقتصادی اسلام.

11- مطالعه و تحقیق پیرامون نظام فرهنگی اسلام

12- بررسی و تحقیق به منظور شناخت تهدیدهائی که از ناحیه مکاتب مختلف یا به انحاء دیگر نسبت به ایدئولوژی اسلام به صورت بالقوه و بالفعل وجود دارد.

13- بررسی و تحقیق بمنظور پیشنهاد استراتژی نظام در دفاع و تبلیغ اسلام در سطح جهان.

14- پیشنهاد عناوین طرح‌های تحقیقاتی و مطالعاتی مورد نیاز در ارتباط با وظایف تخصصی معاونت به شورای معاونین برای تصویب.

15- مشارکت در تبیین سیاست‌های تحقیقاتی و مطالعاتی مرکز.

16- برقراری ارتباط با دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی داخل و خارج برای استفاده از تجربیات و دستاوردهای آنان

17- برگزاری سمینارها و کارگاه‌های پژوهشی طبق برنامه مصوب.

 ساختار :

این معاونت دارای 4 گروه پژوهشی به شرح ذیل می‌باشد:

– گروه اندیشه اسلامی

– گروه حقوق جزا و خصوصی

– گروه حقوق عمومی و بین‌الملل

– گروه فقه

 کادرعلمی :

دکتر حسن روحانی / دکتر علی یونسی / دکتر محمدجواد شریعت باقری / علیرضا محرابی

این معاونت دارای 4 گروه پژوهشی به شرح ذیل می‌باشد:

Ø     گروه پژوهشی اندیشه اسلامی

Ø     گروه پژوهشی حقوق جزا و خصوصی

Ø     گروه پژوهشی حقوق عمومی و بین‌الملل

مدیر گروه: دکتر محمدجواد شریعت‌باقری

گروه حقوق عمومی و بین‌الملل در راستای انجام مطالعه و تحقیق پیرامون مهمترین مسائل مربوط به حقوق عمومی (قواعد حاکم بر روابط دولت مأموران دولتی با مردم) و حقوق بین‌الملل (قواعد حاکم بر روابط تابعان حقوق بین‌الملل اعم از دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی) جهت تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی مناسب درصدد است تا اهداف ذیل را محقق سازد:

1. مطالعه و بررسی مسائل راهبردی درباره قانون اساسی و سایر قوانین و مقررات و ارائه پیشنهادهای اصلاحی.

2. مطالعه و تحقیق پیرامون میزان اجرای قانون اساسی و سایر قوانین و مقررات کشور و ارائه گزارش‌های لازم.

3. پژوهش و تحقیق پیرامون موضوعات مربوط به حقوق بین‌الملل و ارائه گزارش‌های لازم جهت برنامه‌ریزی در راستای تأمین اهداف جمهوری اسلامی ایران.

4. بررسی تحولات جدید در حقوق بین‌الملل و ارائه پیشنهادهای لازم جهت مشارکت بیشتر جمهوری اسلامی ایران در این روندها و تحولات.

5. بررسی معاهدات بین‌المللی و مساله عضویت و الحاق جمهوری اسلامی ایران در آنها و ارائه راهکارهای لازم.

Ø     گروه پژوهشی فقه

انتشارات دوره‌ای این معاونت شامل پژوهشنامه و گزارش راهبردی می‌باشد.

معاونت اجرایی و اطلاع‌رسانی

مرکز تحقیقات استراتژیک با هدف تعاطی افکار میان صاحب‌نظران دانشگاهی از داخل و خارج از کشور و مسئولین اجرایی به صورت دائم و منظم میزگردها و سمینارهایی را در زمینه مسایل مهم بین‌المللی و سیاست خارجی و مسایل داخلی برگزار می‌نماید. این مرکز از نظرات کارشناسی صدها تن از اساتید داخل و خارج و همچنین مدیران رده بالای کشور به عنوان کارشناس بهره می‌گیرد.

 پایان .

به نقل از سایت مرکز مطالعات استراتژیک