پایگاه تخصصی سیاست بین الملل (  INPO  )‌

راي ديوان بين المللي دادگستري به نفع كوزوو

دیوان بین المللی دادگستری دیروز 22 جولای 2010 نظریه مشورتی خود را راجع به مطابقت اعلامیه یکجانبه استقلال کوزوو با حقوق بین الملل صادر کرد (مشاهده خلاصه رأی و متن اعلامیه استقلال). دیوان در نظریه خود، به اتفاق آراء دریافت که صلاحیت رسیدگی به ارائه نظریه مشورتی برای پاسخ به سئوال مجمع عمومی (قطعنامه A/RES/63/3) را دارد و با ده رأی موافق در مقابل پنج رأی با احراز صلاحدید خود، تصمیم گرفت که درخواست مجمع را اجابت کند. در نهایت با ده رأی موافق در مقابل چهار رأی مخالف (مشاهده نظرات مخالف قاضی بنونا، قاضی اسکوتینکوف، قاضی کانکادو ترنیداد و قاضی یوسف) اعلام کرد که اعلامیه یکجانبه 17 فوریه مجمع کووززو (Assembly of Kosovo) راجع به استقلال کوزوو از صربستان، ناقض حقوق بین الملل عمومی، قطعنامه 1244 شورای امنیت مصوب سال 1999 یا چارچوب اساسی (The Constitutional Framework) که توسط نماینده دبیرکل ملل متحد از جانب نیروهای ملل متحد در کوزوو (UNMIK) اتخاذ شده، نیست. به عبارت دیگر به نظر دیوان حقوق بین الملل نسبت به اعلامیه استقلال یکجانبه ساکت است، نه اینکه اعلامیه مطابق با مقررات حقوق بین الملل باشد. "بوریس تایدیچ" رییس جمهور صربستان رأی دیوان را برای این کشور سخت خوانده و اظهار داشته است صربستان هرگز اعلامیه استقلال را به رسمیت نخواهد شناخت و تمام تلاش خود را برای حفظ وحدت سرزمینی صربستان به کار خواهد بست. زیرا این اعلامیه یکجانبه که بر مبنای جدایی با انگیزه قومی است، در راستای اصول ملل متحد نیست و بدیهی است که دیوان به حق جدایی کوزوو از صربستان رأی نداده است، بلکه صرفاً مسائل فنی اعلامیه استقلال را بررسی کرده و از پرداختن به موضوعات اساسی مسأله طفره رفته است و تصمیم گیری در مورد آنها را به مجمع عمومی ملل متحد واگذار کرده است. ضمناً در این رأی قاضی تومکا اقدام به صدور اعلامیه انفرادی بر رأی نمود و قاضی کوروما، قاضی سیما، قاضی کیث وقاضی اِسپولودا آمور هرکدام نظریه جداگانه صادر کردند. دیوان اگرچه رویکردی محتاطانه اتخاذ کرده و از بررسی برخی موضوعات و ارائه راه حل حقوقی طفره رفته است، لکن در این رأی به موضوعات مهمی همچون حق بر تعیین سرنوشت، حفظ تمامیت ارضی دولت ها، رابطه مجمع عمومی و شورای امنیت و ...پرداخته شده است که خواندن آنها خالی از لطف نیست.

ImageThe International Court of Justice gave resounding approval to the independence of Kosovo today, as it stated that the February 2008 declaration of independence by its assembly did not violate the international legal order nor the UN Security Council resolution 1244. The judges voted 10-4 in favor of Kosovo.

Reading the opinion Thursday, International Court of Justice President Hisashi Owada added that “international law contains no "prohibition on declarations of independence."

In September 2008, the court was asked by the United Nations General Assembly to advise on a question sponsored by Serbia, which asked “whether the declaration of independence by the provisional self-ruling institutions of Kosovo was in line with international law.”

The court found that international law did not have applicable rules on this subject and refused to draw similarities with other cases around the world. The court decision described the lengthy negotiations between Kosovo and Serbia and the successive failures to reach any conclusion.

The court referred to the 109 out of 120 votes of the delegates of the Assembly of Kosovo for independence and specified that this body was not part of the legal order built by UNMIK and UN Resolution 1244, as the Provisional Institutions of Self-Government of Kosovo, nor was this declaration published in the UNMIK Official Gazette.

The Court ruled that while UNSC Resolution 1244 is part of the international legal framework, its scope was of temporary nature and consisted in stopping the violence, building the self-rule capacities of Kosovo. The resolution did not contain any provision dealing with the final status of Kosovo. Whereas the provisional legal framework built by UNMIK did not have international legal character and at any rate the institutions that declared the independence were not part of it.

“The Court cannot accept the argument that Resolution 1244 hinders the Declaration of Independence...the declaration of independence did not violate Resolution 1244”, Owada stated.

While this is a sad day for the nationalist chauvinists in Belgrade, and especially for the young foreign minister who has built his politics around this sensitive issue for the Serbian people, it is a chance for them to break with the past and move on towards a future of peaceful relations with their Kosovar neighbors. Although the Serbian minister was the main actor pushing for the decision, he has already stated that Serbia might not accept the decision if it contradicts its own views, seen as a peculiar view on international law by Kosovo observers.

For Kosovo, it is a resounding reaffirmation of the legitimacy of their cause and an argument that will add many more recognizing states to the current list of 70.

The young Balkan nation, the Republic of Kosovo, which declared Independence on February 17, 2008, and has been recognized by 22 out of 27 EU member states, United States of America, Canada, Japan, South Korea, Australia, New Zealand, Afghanistan, Saudi Arabia, Bahrain, United Arab Emirates, Turkey, Malaysia, Jordan, Malawi, Mauritania, Senegal, Gambia, Liberia, Sierra Leone, Burkina Faso, Djibouti, Somalia, Panama, Colombia, Dominican Republic, Peru, Belize, including all its immediate neighbors, Montenegro, Macedonia, Albania, Bulgaria, Croatia, etc,.