پایگاه تخصصی سیاست بین الملل (  INPO  )‌

شکل پروپوزال بنا بر هدفی که از آن دارید و یا به مقتضای رشته تحصیلی شما می تواند قدری متغیر باشد. اما شکل بندی بنیادین آن ، همواره باید شامل عنوان بندی های مشابه و بخش های زیر باشد :

1- موضوع تحقیق ( Project Title )

ذیل این عنوان می بایست عنوان دقیق تحقیق خود را ذکر کنید. برای مثال :

Project Title: Women Role in Southeast Thailand

2- توضیح موضوع و اهمیت آن ( Importance and Statement of Topic )

در این بخش می بایست جوانب موضوع ، چگونگی ارتباط آن با رشته تحصیلی مورد نظر ، و اهمیت موضوع به لحاظ علمی و کاربردی را توضیح دهید. روشن کنید چرا این موضوع باید برای استاد راهنمای بالقوه ی شما جذاب باشد؟ چه مشکل یا مساله ی جدیدی را می خواهید مطرح کنید؟ و چرا حل آن مهم است؟

3- ادبیات تحقیق و پژوهش های مرتبط ( Review of Literature and Relevant Topics)

زیر این عنوان ، باید توضیح مختصر اما جامعی همراه با رفرنس دهی صحیح آکادمیک (استاندارد هاروارد) درباره پژوهش هایی که پیش از شما روی این موضوع و موضوعات نزدیک به آن انجام شده بدهید. در این بخش در واقع باید به ذکر پژوهش هایی بپردازید که شما قصد دارید یافته های آن ها را تکمیل کنید ، اشتباهات آن ها را رفع نمایید و یا نتایج آن ها را رد کنید. این قسمت باید به استاد راهنمای بالقوه ی شما اثبات کند که شما مطالعه و احاطه ی کافی به مطلبی که موضوع پژوهش است را دارید. بیشترین استفاده از منابع تحقیق (که در قسمت آخر می آیند)، چه کتاب باشند چه مقاله، نشریه، ویدئو یا هر مورد دیگر، در این قسمت انجام می شود.

4- اهداف و فرضیه ها ( Aims and Hypothesizes )

در این بخش باید به ذکر نتایجی بپردازید که فکر می کنید از تحقیق خواهید گرفت. توضیح دهید که از انجام تحقیق چه هدفی دارید؟ به کدام سمت حرکت می کنید؟ و فکر می کنید به کجا خواهید رسید؟ چه گزاره هایی را ممکن است رد یا اثبات کنید؟ باز هم توضیح دهید پژوهش شما دقیقاً چه کارآیی (هایی) خواهد داشت.

5- روش ها و ابزار های تحقیق ( Methodology )

در این قسمت توضیح دهید که در انجام پروژه از چه روش های علمی سود خواهید برد و چه ابزارهایی را برای رسیدن به اهداف تحقیق به خدمت خواهید گرفت. این ها می بایست روش های استاندارد تحقیق باشند که در مورد خاص تحقیق شما کاربرد دارند.

6- منابع( References )

فهرستی از منابعی که در نوشتن پروپوزال از آنها استفاده کرده اید، پایه ی مطالعات قبلی شما هستند یا اینکه فکر می کنید از آن ها استفاده خواهید کرد را الفبایی و منظم کنید و در این بخش بیاورید. رفرنس دهی می بایست با استاندارد هاروارد منطبق باشد.

1- پروپوزال را با موضوع شروع نکنید، بلکه عنوانی مانند مثال زیر را در روی جلد بیاورید و بعد متن پروپوزال را بنویسید :

2- این نکات را در مورد انتخاب و نگارش تیتر پروژه رعایت کنید :

الف ) سعی کنید موضوع روشن و ساده باشد. از خوشگل کردن عنوان تحقیق خودداری کنید !

ب ) عنوان پروژه را به صورت خلاصه ای فشرده از آن چه در ذهن دارید در نظر بگیرید. سعی کنید با همان یک جمله عنوان پروژه بتوانید چارچوب کلی تحقیق و هدف هایتان را به خواننده منتقل کنید. عنوان کار شما باید کاملاً مشخص کند که شما می خواهید چه چیز را و در چه شرایطی مطالعه کنید.

پ ) در جمله بندی عنوان پروژه دقت کنید تا چیدمان آن طوری باشد که آن چه اصل موضوع تحقیق شماست از فرع آن قابل تشخیص باشد. به این دو مثال دقت کنید:

1- Red-haired Musicians and Their Preferences for Music Style

2- Music Style Preferences of Red-haired Musicians

در این جا هر دو جمله ظاهراً یک مفهوم را منتقل می کنند:"سلیقه موزیسین های مو قرمز در انتخاب سبک موسیقی" . اما عملاً تفاوتی بین این دو وجود دارد و آن هم این است که در جمله اول ، تعبیر خواننده این است که توجه بیشتر ما به موزیسین های مو قرمز است و ما اول موزیسین های مو قرمز را بررسی می کنیم و بعد به سلیقه موسیقیایی آن ها می پردازیم. اما در جمله دوم بر عکس ، اولویت به سبک های موسیقی و سلیقه موسیقیایی داده شده و موزیسین های مو قرمز در درجه دوم قرار دارند.

ت ) سعی کنید کلمات اضافی را از عنوان پروژه حذف کنید . دو مثال زیر در واقع یکی هستند ، اما شماره 2 مقبولیت بیشتری دارد :

1- The Systematic Development which has occurred during last 50 years and has Changed the face of Southeast Asia

2- Changes and Development in Southeast Asia

ث) در هنگام انتخاب موضوع توجه کنید که موضوع تحقیق شما باید برای کسی که پروپوزال را بررسی می کند جذاب باشد و استفاده از بودجه ی دولتی جهت انجام آن پروژه معقول به نظر برسد. به عنوان مثال اگر موضوع تحقیق شما در مورد ایران باشد، برای دولت مالزی سرمایه گذاری روی شما به عنوان دانشجو هیچ گونه توجیهی ندارد. پس سعی کنید موضوعی انتخاب کنید که در مورد مسائل کلی یا در زمینه ی مسائل مربوط به کشور مالزی باشد.

3- در مورد (1)هدف هایی که از تحقیق دارید و (2) ابژه ای که برای مطالعه انتخاب کرده اید(Objectives) حتماً دقت کنید که در رابطه کامل با هم باشند و در نگارش پروپوزال سعی کنید که این رابطه را به خوبی نمایش دهید.

4- در زمینه چگونگی انتخاب روش تحقیق نیز ، وضع به همین ترتیب است. سعی کنید مناسب ترین ، عملی ترین ، علمی ترین و هم خوان ترین روش را برای پژوهش مورد نظرتان انتخاب کنید.

5- پروپوزال را تمیز و با بخش بندی مناسب تحویل دهید. سعی کنید مرز بین عنوان ها مشخص باشد و مطالب را بر روی 1 روی کاغذ A4 تایپ کنید.

6- حجم پروپوزال میبایست برای دوره های کارشناسی ارشد حداقل 5 صفحه و برای دکتری حداقل 8 صفحه باشد. در این میان حداقل یک صفحه به ادبیات تحقیق و حداقل یک صفحه به منابع تحقیقاختصاص دهید. سعی کنید از منابع جدید و به روز (حداقل از سال 2000 به بعد) استفاده نمایید و همه ی منابع پروژه فارسی زبان نباشند. هم چنین توجه بفرمایید فونت استاندارد برای متن پروپوزالTimes and New Romans با سایز 12 است.

7- از نوشتن موارد اضافه در پروپوزال ، مثل عریضه نویسی برای استاد راهنما و غیره ، جداً خود داری کنید. از توضیح اضافه هم پرهیز کنید.

8- در مورد نگارش انگلیسی ، حتماً درباره متن پروپوزال با یک مترجم و یا کسی که انگلیسی ادبی را به خوبی می داند مشورت کنید. متن پروپوزال می بایست به لحاظ علمی و ادبی هیچ غلطی نداشته باشد.

9- پروپوزال را جدی بگیرید! سنجش علمی شما در واقع فقط از طریق پروپوزال میسر است . پس تمام تلاش و دانش خود را برای تنظیم آن به کار بگیرید.

+ روش های جمع آوری اطلاعات پایان نامه های کارشناسی ارشد

روش های جمع آوری اطلاعات پایان نامه های کارشناسی ارشد

جمع آوری اطلاعات یکی از اصلی ترین بخش های تهیه پایان نامه کارشناسی ارشد است. چنانچه این کار به شکل منظم و صحیح صورت پذیرد کار تجزیه و تحلیل و نتیجه گیری از داده ها با سرعت و دقت خوبی انجام خواهد شد. برای جمع آوری اطلاعات در کارهای پژوهشی چهار روش عمده را مورد استفاده قرار می دهند.

1) استفاده از اطلاعات و مدارک موجود

• در برخی تحقیقات ، اطلاعاتی که باید بعنوان داده مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گیرند از پیش آماده هستند. بدین صورت که محقق به دنبال اطلاعات جدید نیست بلکه می تواند نسبت به جمع آوری اطلاعاتی که از قبل تهیه شده و در پرونده های موجود است اقدام کند. .

• مزایا : به واسطه موجود بودن اطلاعات ارزان است و در وقت صرفه جویی می شود. مهمترین مزیت آن امکان ارزیابی روند موضوع مورد بررسی در گذشته است که در مطالعات گذشته نگر بسیار حائز اهمیت است.

• معایب : ناقص بودن و دردسترس نبودن اطلاعات از اشکالات عمده این روش است. گاهی ملاحظات اخلاقی مانع از دستیابی به اطلاعات مورد نظر می باشد. قدیمی و کهنه بودن اطلاعات هم ممکن است در برخی موارد مطرح باشد.

2) مشاهده

از روش های جمع آوری اطلاعات است که در آن رفتار مشخصات موجودات زنده اشیا و پدیده ها با استفاده از ویژگی های گوناگون آنها ملاحظه و ثبت می گردد. منظور از مشاهده ثبت دقیق تمام جوانب بروز حادثه ویژه یا رفتار و گفتار فرد یا افراد از راه حواس و یا سایر راه های ادراکی ( کمک گرفتن از ابزار خاص ) می باشد. مشاهده منظم در تحقیق ضروری است بنابراین مشاهده باید:

ـ به هدف تحقیق مربوط باشد

ـ برنامه و نحوه عمل آن از قبل مشخص و تنیم شده باشد

ـ به طور دقیق و منظم ثبت شود

ـ میزان اعتبار و صحت انجام آن قابل سنجش و بررسی باشد

انواع مشاهده

مشاهده به دو صورت مشارکتی و غیر مشارکتی انجام می شود. در مشاهده مشارکتی شخص مشاهده کننده در موضوع مشاهده شرکت دارد و در همان جلب مشاهده صورت می گیرد. در مشاهده غیر مشارکتی مشاهده گر پدیده مورد مشاهده را بدون آنکه خود دخالتی در آن داشته باشد ملاحظه می کند که این روش خود به دو صورت انجام می شود. در روش اول مشاهده گر پدیده ها را به صورت آشکار ثبت می کند و در نوع دوم مشاهده گر به صورت مخفیانه مورد مشاهده را ملاحظه و به ثبت مشاهدات می پردازد.

مشاهده ممکن است در هنگام تهیه طرح اولیه تحقیق نیز صورت پذیرد که بدان مشاهده مقدماتی گفته می شود مشاهده ممکن است منبع اصلی جمع آوری اطلاعات باشد و گاهی نیز برای تکمیل یا اصلاح اطلاعاتی که از روش های دیگر بدست آمده است استفاده شود.

مزایا : امکان بررسی جزئیات موضوع وجود دارد. می توان صحت اطلاعات جمع آوری شده را با وسائل دیگر آزمایش کرد .برای جمع آوری اطلاعات زمینه ای مناسب است. در زمان کوتاه اطلاعات زیادی بدست می آید و اعتبار علمی اطلاعات بالاست.

معایب : حضور مشاهده گر می تواند بر روند فعالیت مورد مشاهده تاثیر گذار باشد. تمایلات شخصی مشاهده گر و میزان توانائی او در مشاهده و ثبت دقیق فعالیت مورد مشاهده ممکن است تاثیر گذار باشد. عوامل محیطی بر نوع و روش گردآوری اطلاعات موثر است. استاندارد کردن و طبقه بندی اطلاعات مشکل است ( بویژه در ثبت رفتار انسانی ). مشکلات اخلاقی در مشاهده اعمال شخصی وجود داشته و برای نمونه های زیاد وقت گیر و پر هزینه است.

مصاحبه

مصاحبه یکی از روش های جمع آوری اطلاعات است که در آن به صورت حضوری یاغیر حضوری از افراد یا گروهی ار آنان پرسش می شود. نکته مهم آن است که سوالات مصاحبه از پیش اندیشیده شده و تعیین شده است. آنچه مصاحبه را به صورت های مختلف طبقه بندی می کند میزان انعطاف پذیری آن و یا نحوه اجرای آن است. مصاحبه را یکی ازروش هایدانسته اند زیرا در هنگام مصاحبه امکان نحریک آزمودنی برایعات بنیادی برای جکع آموری اطلدادن پاسخ وجود دتوضیح موضوع راروشن ساخت. ارد و نیز می توان در صورت ابهام با

مهمترین انواع مصاحبه به شرح زیر عنوان شده اند:

- مصاحبه انعطاف پذیر یا آزاد : در این نوع چارچوب وحدود پرسش ا برای کصاحبه گر مشخص است لی زمان و توالی پرسش به سلیقه مصاحبه گر بستکی دارد. دراین حالت رفتار آزمودنی طبیعی تر است و اطلاعات واقعی تری بدست می آید. مصاحبه گر می تواند سوالات اضافی نیز طرح کند. ا ین روش برای تحقیق هائی با مقیاس کوچک ، مطالعات کیفی و یا مصاحبه با اشخاص و گروههائی که اطلاعات اصلی از آنها بدست می آید ، مناسب است. هدف در این گونه مصاحبه ها جمع آوری اطلاعات عمیق و کیفی است.

مصاحبه با انعطاف پذیری متوسط یا منظم : در این نوع مصاحبه ، مصاحبه کر از پرسشنامه ای با پرسش های مشخص و با توالی ثابت استفاده می کند ، اما معمولا پطسش ها به صورت باز هستند. تلاش می شود شرایط برای همه یکنواخت نگه داشته شود.هدف در این جا جمع آوری اطلاعات کمی و سطحی است.

مصاحبه با انعطاف ناپذیریا پرسشنامه همراه با مصاحبه : مصاحبه گرازپرسش نامه ای با پرسش های مشخص و با توالی استاندارد استفاده می کند. پاسخها ثابت و از قبل پیش بینی و طیقه بندی شده اند و معمولا پرسش ها به صورت بسته هستند. این روش در مطالعات بزرگ و زمانی که پژوهشگر از تنوع پاسخ ها اطلاع دارد بکار می رود.

نکات مهم در موردانجام مصاحبه

تکلم به زبان شخص مصاحبه شونده

آشنائی مصاحبه گر با اهداف و روش طبقه بندی و ارزش گذاری پاسخ ها

دخالت ندادن تمایلات شخصی مصاحبه گر

ایجاد شرایط یکسان برای همه

کسب اجاره درهنگام استفاذه از دستگاه ضبط صدا

جلب اعتماد مصاحبه شونده

رعایت مقام وموقعیت اجتماعی افراد

بیان توضیحات کافی قبل از شروع مصاحبه

ارائه آموزش به مصاحبه گران پیش از انجام مصاحبه

مزایای مصاحبه

قابلیت استفاذه برای کم یا بی سوادان و کودکان و بیماران

امکان روشن کردن مفهوم سوالات

در مقایسه با مشاهده بدست آمدن درصد بیشتری از پاسخ ها

معایب مصاحبه

وقت گیر و پرهزینه

در مقایسه با روش مشاهده ثبت وقایع ناقص تر است

طبقه بندی و تجزیه و تحلیل اطلاعات در هنگامی که سوالات باز هستند مشکل است

تورش مصاحبه گرو دخالت دادن نظرات شخصی

درروش علمی برای پاسخگویی به یک سوال یا حل یک مسئله پژوهشگراقدام به:تعریف مسئله ، صورت بندی فرضیه،جمع اوری اطلاعات ، تجزیه و تحلیل و نتیجه گیری می کند.

تحقیق کوشش منظمی است که به منظور پاسخگویی به یک یا چند سوال داده میشود.

از نظرجان دیویی : تحقیق عبارت است ازتغییرکنترل شده ی یک موقعیت غیرثابت یا نامعین به موقعیتی که ازلحاظ ویژگیها و روابط کاملا معین و ثابت است ودر وضعی قرار دارد که عناصر موقعیت اصلی یا اولی به صورت یک کل متحد تغییریافته اند.

ازدیدگاه کرلینجر: تحقیق عبارتست ازبررسی ومطالعه ی منظم ، کنترل شده و ازمایشی قضیه های فرضی درباره ی روابط احتمالی بین پدیده های طبیعی با دیدی انتقادی

تحقیق به عنوان یک فرایند پژوهشی فعالیتی منظم است که دردرست ترین شکل خود واجد دو شرط است:

1- کنترل دقیق ، شرطی که مانع تاثیرعوامل نامربوط و مزاحم می شود.

2- نمونه گیری صحیح ، شرطی که یافته های پژوهشی را قابل بسط و تعمیم می سازد.

رعایت شرط اول اعتبار درونی و رعایت شرط دوم اعتبار بیرونی تحقیق را موجب می شود

تعریف تحقیق به موجب اعتبار درونی و بیرونی چهار ترکیب ممکن به وجود می اورد که انها را اصطلاحا ازمایش ، مطالعه ، زمینه یابی و بررسی می نامیم.

تحقیق درعلوم تربیتی عبارت است ازکاربرد روش های علمی در مطالعه ی مسائل اموزشی تربیتی.به عبارت دیگر هنگامی که روش علمی برای پاسخگویی به مسائل اموزشی به کاربرده می شود به نتیجه ی ان تحقیق تربیتی گفته می شود.

به طورکلی مجموعه فعالیت های منظمی که محقق به منظورشناخت و تبیین پدیده های اموزشی وتربیتی انجام می دهد تحقیق درعلوم تربیتی نامیده می شود.

تحقیق در تعلیم و تربیت علاوه بر اینکه برجنبه ی شناخت و تبیین تاکید دارد ، دو نوع تحقیق: کاربردی وبنیادی را نیز دربر می گیرد.

در پژوهش کاربردی هدف اصلی کشف علمی نیست بلکه ازمودن و بررسی امکان کاربرد دانش است و موضوع خود را در تعلیم و تربیت از مسائل و مشکلات روزمره اموزشی و تربیتی انتخاب میکند.

پژوهش بنیادی اگرچه می تواند کاربرد علمی نیزداشته باشد ولی هدف اصلی و اساسی ان افزایش حیطه ی فهم و دانش است.

درپژوهش بنیادی تاکید برمطالعه ی همبستگی درونی متغیرهاست ، نه بررسی توانایی بشر در تاثیرگذاردن برروابط متقابل متغیر.

تحقیق درتعلیم وتربیت و سایر رشته های علوم انسانی دارای ویژگیهایی است که اشنایی با انها به روشن شدن معنی ومفهوم تحقیق کمک می کند.

(تاکمن) ویژگیهای تحقیق را به پنج دسته و(جان بست)به دوازده طبقه به شرح زیرتقسیم کرده اند:

ویژگیهای تحقیق ازنظرتاکمن

1- تحقیق دارای فرایند معینی است. به این معنی که دراجرای ان از اصول وقواعد مشخصی استفاده می شودومنظم است یا به عبارت دیگر ، تحقیق فعالیت منظمی تلقی میگردد.

2- در تحقیق ،نظامی تعقیب می شود که در به کار بردن ان منطقی حکمفرماست،به همین دلیل تحقیق منطقی است.

3- تحقیق تجربی است. به عبارت دیگر، تحقیق بازگشت به واقعیت است.

4- تحقیق جنبه ی تقلیلی دارد. به این معنی که محقق با استفاده از روشهای تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع اوری شده را در طبقه های معین و معناداری طبقه بندی می کند.

5- تحقیق قابل انتقال و تکرر است. به این معنی که فرایند و روشهای تحقیق قابل تکرار و انتقال است.

ویژگیهای تحقیق ازنظر جان بست

1- هدف اصلی تحقیق حل یک مسئله یا پاسخگویی به یک سوال یا دستیابی به روابط علت و معلولی بین متغیرهای پژوهشی است.

2- تحقیق در صدد یافتن قوانین کلی است.به عبارت دیگر،هدف تحقیق مشاهده و درک الگوهای کلی رویدادها و روابط بین انهاست.

3- تحقیق برمشاهده وازمایش تاکید دارد. فرضیه ها ونظریه ها برای انکه مورد استفاده قرارگیرند باید درجهان واقعی قابل مشاهده وازمون باشند.

4- محقق به منظورجمع اوری اطلاعات وازمودن فرضیه ازابزار مختلف اندازه گیری استفاده می کند،اما مواقعی وجود دارد که نمی توان با استفاده ازابزار،عمل اندازه گیری را انجام داد به همین دلیل درچنین شرایطی محقق ازمشاهده ی دقیق برای توصیف روابط بین متغیرها استفاده می کند.

5- در تحقیق محقق باید از جدیدترین منابع اطلاعاتی برای رسیدن به هدفهای تحقیقی خود استفاده کند.

6- درتحقیق هدف خاصی وجود دارد که محقق تلاش می کند باجمع اوری اطلاعات مناسب به انها دسترسی پیدا کند.

7- انجام تحقیق مستلزم داشتن مهارت لازم درزمینه ی موضوع مورد تحقیق است.

8- تحقیق فعالیتی عینی ومنطقی است.به این معنی که محقق با رعایت اصول وضوابط روشهای تحقیق اطلاعات لازم راجمع اوری کرده و بدون هیچ گونه تعصبی به نتیجه گیری می پردازد.

9- تحقیق به منظورحل مسائل بدون جواب یا سوالهای بدون پاسخ انجام می شود. به عبارت دیگر ، تحقیق نباید تکرارکاردیگران باشد ویا به حل مسائلی بپردازد که قبلا به وسیله ی دیگران حل شده است.

10- تحقیق در پایان نامه های کارشناسی ارشد نیازبه صبر و شکیبایی دارد.

11- وظیفه ی محقق با خاتمه یافتن تحقیق به پایان نمی رسد،بلکه محقق موظف است با تهیه گزارش دقیق ، انچه را که پیدا کرده است به اطلاع عموم برساند.

12- انجام تحقیق مستلزم این است که محقق دارای برخی ویژگیها نظیر: صداقت،شهامت و خلاقیت باشد.