پایگاه تخصصی سیاست بین الملل (  INPO  )‌

ژئوپوليتيک خليج فارس؛ ايران و آمريکا

(تهديدها و فرصتهاي فراروي جمهوري اسلامي)

مهدی ذوالفقاری

چكيده: موقعيت حساس و استراتژيك ايران در منطقه خاورميانه و وجود بحران‌ها و عدم ثبات سياسي در كشورهاي مجاور و وجود چالش‌هاي سياسي با همسايگان استراتژيك باعث به وجود آمدن تهديدهايي براي امنيت جمهوري اسلامي ايران مي‌شود. از بزرگ‌ترين تهديدات فرامنطقه‌اي كه حوزه نفوذ آن به اين منطقه حساس و استراتژيك وارد شده است، ايالات متحده آمريكا است. آمريكا با تداوم حضور خود در منطقه و ايجاد روابط با دول همسايه ايران در شمال،‌ جنوب، شرق و غرب در صدد ايجاد فضايي رعب انگيز و تنش‌زا در ارتباط ايران با كشورهاست. مخالفت ايران با طرح خاورميانه بزرگ آمريكا در منطقه، به رسميت نشناختن اسرائيل و احساس خطر آن دولت از ناحيه ايران، تأكيد بر استقلال و پي‌گيري عزت مدارانه پرونده‌ هسته‌اي منجر به احساس خطر از اين ناحيه براي آمريكا و متحدانش شده است. به همين دليل و بنابر اهميت استراتژيك ايران و سياستي كه در قبال اين دولت‌ها سر لوحه سياست خارجي خود قلمداد كرده است، باعث مقابله شديد آمريكا با اين كشور در فضاي بين‌المللي شده است .استراتژي آمريكا در منطقه خاورميانه در قبال ايران مبتني بر محدود ساختن و منزوي كردن و به طور كلي حذف ايران از معادلات منطقه است و براي رسيدن به اين مهم و نيز تسلط بر منابع اقتصادي و موقعيت استراتژيكي منطقه از تمامي ابزار ديپلماسي و حتي نظامي در مقياس گسترده استفاده مي‌كند.

مدل های تصمیم گیری در سیاست خارجی                       

تحليلگران سياسى بصورت سنتى بر روى اين مسئله تمرکز مى نمودند که که چگونه يک تصميم گير بر روى يک راه حل از ميان تعداد متعددى از آلترناتيوها تمرکز مى نمايد؟ در همين ارتباط سه مدل مطرح در تصميم گيرى سياست خارجى که در سالهاى اخير بيشتر مورد بحث بوده اند، در اين بخش برشمرده مى شود: اولين آنها که در کارهاى گراهام آليسون مورد بحث قرار گرفته است، مدل عقلايى است . البته او از سه الگو در کارهاى خود نام مى برد که عبارتند از الگوى عقلايى ، الگوى سازمانى و الگوى بوروکراتیک .

از وستفاليا تا ماستريخت از ناسيوناليسم تا فراناسيوناليسم

دکتر زباکلام
مورخين، علماي علم سياست و روابط بين الملل قرن هفدهم (1648) وستفاليا را کم و بيش پايان فئوداليسم و تولد عصر دولت- ملت مي دانند.در قريب به هشتصد سال حاکميت ساختار فئوداليته بر اروپا عناصري به نام «ملت»، «کشور»، «مليت» کمرنگ و عناصر ثانويه سياسي- اجتماعي در اروپا بودند. در عصر فئوداليسم وابستگي اجتماعي يا به تعبير جامعه شناسي امروزي «Social Cohesion» مذهب و وابستگي به خاندان هاي اشراف و در مرتبه بعدي امپراتوري ها بودند. اروپايي ها مقدم بر آنکه اسپانيولي، ايتاليايي، بريتانيايي، فرانسوي، اتريشي يا آلماني باشند، بيشتر کاتوليک، پروتستان، ارتدوکس، ژزوئيت، بنديکت و... بودند؛ يا تعلق به خاندان يا منطقه هابسبورگ ها، نورمن ها، ويليام ها، جنوايي ها، ونيزي ها، فلورانسي ها، اسکاتلندي ها، بوربون ها و... داشتند، ...

تاریخچه حضور آمریکا در لبنان 

مهدی بخشی
تاریخچه حضور آمریکا در لبنان در اواسط 1958، جمهوری متحده عربی که از اتحاد 3 کشور مصر، سوریه و یمن تشکیل شده بود با دخالت در امور لبنان سعی در به راه انداختن جنگ داخلی و نهایتا سرنگونی دولت «کامیل شمعون» داشت. این در حالی صورت می گرفت که جمهوری اتحاد شوروی نیز در جهت جلوگیری از نفوذ آمریکا در منطقه و از طرفی گسترش دامنه دخالتهای خود در دوران جنگ سرد از اقدامات جمهوری متحده عربی حمایت می کرد. در اولین روزهای بروز جنگ داخلی، دولت لبنان در تاریخ 22 می 1958 به شورای امنیت سازمان ملل شکایت کرده و خواستار برخورد بین المللی با اقدامات جمهوری متحده عربی شد.