نزاع استراتژیک چین و امریکا
چین توانایی نظامی برتری نسبت به تایوان و حتی سایر کشورهای حاشیه ی دریای جنوبی مانند ویتنام دارد.اما تا کنون از هرگونه کاربرد زور پرهیز کرده است.اما دلیل این امر چیست؟ آیا چین به عنوان قدرت نو ظهور اقتصادی قصد مقابله با هژمونی ایالات متحده امریکا را دارد.همچنین برای حفاظت از اقتصاد قدرتمند خود،لاجرم به سمت افزایش بودجه نظامی رفته است.
راهبردهای حزب عدالت و توسعه در قفقاز و آسیای مرکزی
علیرضا باقری رسایی
از زمان استقلال این جمهوریها (1991) تا بعد از به قدرت رسیدن حزب عدالت و توسعه شاهد تغییر جهت محسوس سیاست ترکیه در قفقاز هستیم. در این مقاله ابتدا منویات و خواسته های کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز در ارتباط با قدرتهای منطقه ای و فرامنطقه ای ذکر می شود سپس اهداف اعلامی ترکیه از زمان فروپاشی اتحاد شوروی و تشکیل جمهوریهای جدید تا روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه بررسی شده و دلایل شکست آن ذکر می شود و در نهایت استراتژی عدالت و توسعه و راهکارهای پیشنهادی این استراتژی بررسی می شود. سؤالی که در این میان مطرح می شود این است که ترکیه پس از روی کار آمدن حزب عدالت و توسعه چه راهبردی را در پیش گرفته است؟
مهدي - صمدي
شايد در نظر بسياري از مردم، اوپك تنها كارتل در عرصه بين‌المللي باشد كه مي‌تواند با وحدت عمل، در كنترل قيمت نفت بيشترين تأثير را بگذارد. ولي اين تصور به هيچ وجه درست نيست. اگر به توليد رسمي اوپك توجه كنيم خواهيم ديد، ميزان آن چيزي حدود 24 تا 26 ميليون بشكه در روز است كه گهگاهي با توجه به وضعيت بازار بالا و پايين مي‌رود. اگر اين ميزان توليد در كنار كل مصرف جهاني قرار گيرد، مي‌بينيم كه توليد اوپك، يك‌چهارم يا يك‌سوم نياز روزانه‌ي بازار نفت جهانيان را تأسيس مي‌كند. مصرف جهاني به طور متوسط برابر 81 تا 84 ميليون بشكه در روز است.
هر برهه اي از تاريخ نظام بين المللي شاهد روندهايي است، كه بر رفتارواحدهاي سياسي، نقشي تأثيرگذار و يا حتي تعيين كننده داشته اند. اين مقوله ها بيشتر شامل آن دسته از مواردي است كه در محيط بين المللي به صورت جاري درآمده و به واسطه غلبه داشتن بر رفتار دولتها اثرگذارهستند. به طور مثال در طي قرن شانزدهم تا اوايل قرن بيستم، استعمارو گسترش قلمرو، يكي از روندهاي نظام بين الملل بوده است؛ اما محيطبين المللي بعد از جنگ دوم جهاني (دوره نظام دو قطبي) شاهد استقلال ملل مستعمره و افزايش تعداد اعضاي نظام بين المللي بود و بر اين اساس دولت ها نمي توانستند، گسترش قلمرو ارضي را سرلوحه سياست خارجي خود قرار دهند. منظور از روندها: پروسه ها و فرايندهايي است كه در نظام، به صورت عمومي درآمده و رفتار بازيگران را تحت الشعاع قرارمي دهد، به طوري كه حتي به صورت الزامات نظام نمايان مي شوند.
سير تكامل پارادايم استراتژي
بررسي ادبيات استراتژي بيانگر پنج فاز مختلف در تكامل اين پارادايم از جنگ جهاني دوم به بعد است. گلاك، كافمن، و والك(1980) سير تكامل فرايند مديريت استراتژيك را در چهار فاز تشريح كرده اند كه فاز سوم آن طرح ريزي استراتژيك و فاز چهارم آن مديريت استراتژيك بوده است. حال، با تكامل پارادايم از مديريت استراتژيك دهه 1980 به شكل انعطاف پذيرتري از تفكر استراتژيك در دهه 1990، فاز پنجمي نيز قابل درك است (استيسي، 1993. هراكليوس، 1998).
استراتژی چیست؟
به لحاظ ریشه شناسی، واژه "راهبرد "(Strategy) (استراتژی) مشتق از کلمه یونانی "استراتگوس"(Strategus) و مرکب از دو لغت "استراتوس"(Stratus) یعنی قشون و " آگاگس"(Agaugus) یعنی راهنما و به معنای فرمانده است. در یونان قدیم، فنون یا نقشه هایی که یونانیان و همچنین رومیان برای کسب پیروزی در جنگ به کار می بردند "استراتژوم"(Strategum) نامیده می شد. بر همین اساس، راهبرد در اصل و در معنای نخستین خود بیانگر حیله ها، نقشه ها و تدابیر نظامی بود. این اصطلاح در طول زمان به دو گونه معرفت یعنی "دانش طرح ها و نقشه های نظامی" و دیگری به معنای "دانش حرکات و تاکتیک نظامی" اطلاق مي گردید. ولی به تدریج فقط در مورد اولی به کار رفت و از همین رو، در نخستین تصوّر از راهبرد، آن را شیوه ای برای مدیریت صحنه نبرد و غلبه نظامي بر دشمن تلقی می کردند.
استراتژي امنيت
توماس هابز در کتاب «لوياتان» مي نويسد:
« هيچ کس نمي تواند تصويري از آينده را در انديشه خود داشته باشد، چراکه امروز، هنوز آينده نيست. در عين حال ما از تصاوير و برداشت هاي گذشته خود آينده اي را مي پرورانيم.»
منظور هابز از اين نوشته، دو مطلب است: نخست اين که گذشته فقط زمينه اي براي پيش بيني آينده است. مطلب ظريف و هوشمندانه دوم اين که زندگي اجتماعي بر اساس تصورات و برداشت انسان ها ساخته مي شود. در هر دو مورد، حق به جانب هابز است. چرا که ما از استعداد و توان غيب گويي بي بهره ايم و تنها ابزار ما براي گمانه زني درباره آينده، الگوهاي تجديد شونده و ناپيوستگي ها و ايستايي ها و اخبار و اشارات تاريخ درباره طبيعت انسان است. اين نيز واقعيتي است که آينده را فقط پژوهش در مورد آن شکل مي دهد، زيرا اغلب بر مبناي آينده نگري وپيش بيني هاي خود، به گونه اي عمل مي کنيم که اسباب تحقق آن ها فراهم مي شود.(2)
پايگاه تخصصي مطالعاتي INPO مكاني صرفاً علمي و آكادميك جهت استفاده اساتيد، دانشجويان و علاقمندان حوزه سياست بين الملل (روابط بين الملل، مطالعات منطقهاي، علوم سياسي، حقوق بین الملل و سایر گرایشهای مرتبط)، که با هدف توسعه و ترویج روزافزون گرایشات آکادمیک در حوزه سیاست بین الملل راه اندازی شده است. این پایگاه بدون شک در آینده ای نزدیک با کیفیتی بالاتر و با استفاده از نظرات اندیشمندان این حوزه حضوری چشم گیرتر در صحنه آکادمیک کشور ایفا خواهد نمود. اين پايگاه در نظام ساماندهي وب سايت های وزارت فرهنگ و ارشاد جمهوري اسلامي ايران به ثبت رسيده و در چارچوب قوانين ج.ا.ايران فعاليت خواهدداشت.